Prezentujemy poniżej ostatni już odcinek naszego cyklu dotyczącego uproszczeń. Na zakończenie przedstawiamy listę kontrolnych pytań, które główny księgowy lub dyrektor finansowy powinien sobie zadać przed przystąpieniem biegłego rewidenta do badania sprawozdania finansowego.
Dla przypomnienia, cykl zaczęliśmy od opisu, co to są uproszczenia i jakie są podstawy prawne ich stosowania. Następnie omówiliśmy analizę celowości uproszczeń i ich zgodności z przepisami prawa. W kolejnym wpisie zwróciliśmy uwagę na wpływ uproszczeń na ocenę ryzyka audytu. Przeanalizowaliśmy później zasadę istotności w świetle KSB 320 w kontekście uproszczeń. Dalej opisaliśmy, jak zastosowanie uproszczeń może wpływać na opinię biegłego rewidenta. Następnie przedstawiliśmy konkretne przykłady uproszczeń możliwych do zastosowania w praktyce. Wreszcie wskazaliśmy, jak przy stosowaniu uproszczeń zachować rzetelność i jasność sprawozdania finansowego.
Stosujesz uproszczenia w rachunkowości? Dowiedz się, na co zwrócić uwagę przygotowując się do audytu!
Autor: Agnieszka Baklarz
Umiejętnie zastosowane i udokumentowane uproszczenia mogą znacznie ułatwić życie działu finansowego bez szkody dla jakości sprawozdania. Doceni to zarówno kierownictwo firmy, jak i biegły rewident badający sprawozdanie finansowe. Warto więc podejść do tematu świadomie i systematycznie.
Przechodząc przez poniższą listę i wprowadzając ewentualne uzupełnienia lub korekty jednostka zwiększa szansę na sprawny przebieg audytu oraz ogranicza ryzyko sporów co do zasad rachunkowości.
Spis treści
Kliknij, aby przeczytać więcej o każdym z poniższych pytań:
-
Czy każde zastosowane uproszczenie ma swoje uzasadnienie na piśmie?
-
Czy upewniliśmy się, że stosowane uproszczenia są dozwolone dla naszego typu jednostki?
-
Czy przygotowaliśmy dla audytora wykaz zastosowanych uproszczeń wraz z komentarzem?
-
Czy kluczowe osoby zarządzające są świadome zastosowanych uproszczeń?
-
Czy monitorujemy na bieżąco zdarzenia, które mogłyby zmienić ocenę istotności?
Czy sporządzono pełną dokumentację polityki rachunkowości, która opisuje wszystkie stosowane uproszczenia? Czy dokumentacja ta jest aktualna na dzień badania (i uwzględnia zmiany w roku bieżącym)?
Czy każde zastosowane uproszczenie ma swoje uzasadnienie na piśmie? (np. notatka wewnętrzna wskazująca, dlaczego dany element uznano za nieistotny i jaki wpływ ma to na sprawozdanie).
Czy przeanalizowano wpływ uproszczeń – zarówno pojedynczo, jak i łącznie – na kluczowe elementy sprawozdania? Innymi słowy, czy mamy pewność, że skutki uproszczeń nie zniekształcają istotnie aktywów, pasywów, przychodów ani kosztów?
Czy przyjęte progi istotności (kwotowe lub procentowe) dla poszczególnych uproszczeń są rozsądne i zgodne z praktyką rynkową? Czy nie są zbyt liberalne? (np. czy “drobne” kwoty rzeczywiście są drobne w skali naszej firmy).
Czy upewniliśmy się, że stosowane uproszczenia są dozwolone dla naszego typu jednostki? (np. czy nie korzystamy z uproszczeń mikrojednostek, nie będąc mikro; czy nie naruszamy szczególnych przepisów branżowych, jeśli takie nas dotyczą).
Czy przygotowaliśmy dla biegłego rewidenta wykaz zastosowanych uproszczeń wraz z komentarzem? Taka lista przekazana na starcie badania usprawni komunikację. Powinna co najmniej zawierać: opis uproszczenia, podstawę prawną (np. art. ustawy/KSR), oraz ocenę wpływu (np. “pominięte koszty X wyniosły 5 tys. zł, co stanowi 0,2% wyniku finansowego”).
Czy kluczowe osoby zarządzające są świadome zastosowanych uproszczeń? Czy zarząd/dyrektor finansowy zatwierdził je i rozumie ich konsekwencje? (Na spotkaniu otwierającym audyt warto, by osoby decyzyjne potrafiły obronić zasadność uproszczeń przed audytorem).
Czy monitorujemy na bieżąco zdarzenia, które mogłyby zmienić ocenę istotności? (Np. gwałtowny wzrost skali działalności, jednorazowe zdarzenia typu sprzedaż środka trwałego z dużym zyskiem – mogące uczynić dotychczas nieistotne kwestie bardziej znaczącymi).
Czy jesteśmy przygotowani na ewentualność korekt? Gdyby audytor zakwestionował któreś uproszczenie, czy mamy plan jak szybko dokonać korekt (np. przeliczyć odroczony podatek, utworzyć brakującą rezerwę) i czy posiadamy na to wystarczające dane?