Autor: Paulina Markowska
Grudniowa nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadziła nowe progi obowiązkowego badania sprawozdań finansowych dla jednostek innych, niż te wymienione w art. 64 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości.
Zmiany budzą wiele wątpliwości: które progi stosować, za który rok i jak zawierać umowy z firmą audytorską. W tym artykule krok po kroku wyjaśniam, jak poprawnie ocenić obowiązek badania za lata 2024 i 2025.

Jakie były dotychczasowe limity dla obowiązku badania? Jakie progi obowiązywały do końca 2024 roku?
Do końca 2024 roku (czyli dla sprawozdań finansowych, których rok obrotowy zakończył się przed 31 grudnia 2024 r.) dla audytu finansowego obowiązywały dotychczasowe progi z art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości:
- suma aktywów bilansu: 2 500 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych: 5 000 000 euro,
- średnioroczne zatrudnienie: 50 osób.
Jednostka podlegała więc obowiązkowemu badaniu, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniła co najmniej dwa z trzech powyższych kryteriów.
Zmiany limitów dla badania sprawozdania z 2024 roku
Od 2025 roku, na podstawie ustawy z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, podwyższeniu uległy limity obowiązku badania sprawozdania finansowego:
- suma aktywów bilansu: 3 000 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów: 6 000 000 euro,
- średnioroczne zatrudnienie: 50 osób (bez zmian).
Zwiększone limity stosuje się po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2024 r. Zatem w przypadku roku obrotowego zgodnego z rokiem kalendarzowym zwiększone limity mają zastosowanie po raz pierwszy do badania sprawozdań finansowych sporządzonych za rok 2025.
To oznacza, że sprawozdanie finansowe za 2024 rok podlega obowiązkowemu badaniu jeśli dane za 2023 rok przekraczają „stare” progi, natomiast sprawozdanie finansowe za 2025 rok będzie podlegało obowiązkowemu badaniu, jeśli dane za 2024 rok przekroczą „nowe” limity.
Umowa z firmą audytorską na badanie sprawozdania finansowego – o czym warto pamiętać?
Zgodnie art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości, w przypadku obowiązkowego badania mowę o badanie sprawozdania finansowego należy zawrzeć na co najmniej dwa lata. Jeżeli w kolejnym roku przestaje istnieć obowiązek badania, możliwe jest rozwiązanie umowy.
Jakie są najczęstsze błędy popełniane przy ocenie obowiązku badania?
Najczęstsze błędy przy ocenie obowiązku badania:
- Błędne zastosowanie nowych progów do danych za 2024 rok – za 2024 obowiązują jeszcze stare limity!
- Przeliczanie euro według kursu rocznego lub średniorocznego zamiast kursu NBP na 31 grudnia.
- Liczenie zatrudnienia według liczby osób zamiast przeliczenia na pełne etaty.
- Nieprawidłowe ustalanie podstawy przychodów.
Podsumowując, nowelizacja progów badania sprawozdań finansowych wymaga szczególnej uwagi przy ocenie obowiązku badania za lata 2024 i 2025. Kluczowe znaczenie ma właściwe przyjęcie progów i prawidłowe obliczenie podstaw finansowych do oceny obowiązku badania sprawozdania finansowego. Świadome postępowanie umożliwia prawidłowe spełnienie wymogów prawnych oraz zawarcie umowy z firmą audytorską we właściwym czasie.