Analiza podwójnej istotności – fundamentalna część raportowania ESG
Spis treści
Na tej stronie znajdziesz między innymi następujące informacje:
- co to jest zasada podwójnej istotność?
- Jaka jest różnica pomiędzy istotnością finansową a istotnością oddziaływania?
- Co to jest istotność finansowa?
- Na czym polega istotność oddziaływania?
- Jak w praktyce wygląda analiza podwójnej istotności?
- Przykład analizy podwójnej istotności
- Rola analizy podwójnej istotności dla przygotowania strategii ESG
Co to jest zasada podwójnej istotności w zawarta w ESRS?
Analiza podwójnej istotności (ang. double materiality) to kluczowe podejście w ocenie i raportowaniu informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju (ESG), które zyskało na znaczeniu w kontekście standardów raportowania ESRS. Jest to koncepcja która mówi, że w dążeniu do zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa powinny:
-
- analizować wpływ czynników zewnętrznych, w tym środowiskowych i społecznych, na jej kondycję finansową, przychody i przepływy pieniężne (jest to tak zwana istotność finansowa),
- ORAZ oceniać, jak działalność firmy przekłada się na środowisko i społeczeństwo (jest to tak zwana istotność oddziaływania).
Istotność finansowa i istotność oddziaływania (na środowisko i społeczeństwo)
Dyrektywa CSRD (przeczytaj jej treść na stronach Komisji Europejskiej) mówi, że celem sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jest przedstawianie interesariuszom danego podmiotu informacji na temat tego, jak kształtuje się relacja pomiędzy podmiotem a jego otoczeniem. W związku z powyższym standardy ESRS kładą nacisk na konieczność właściwego zrozumienia tej relacji: zarówno od strony wpływu otoczenia firmy na jej wyniki finansowe (istotność finansowa – w jakim stopniu firma jest wrażliwa na zmiany w otoczeniu) jak i od strony wpływu działalności danej firmy na otoczenie (istotność oddziaływania – w jakim stopniu otoczenie jest wrażliwe na działania firmy). Co istotne, dane zjawisko może być istotne zarówno z punktu widzenia istotności finansowej jak i z punktu widzenia istotności oddziaływania!
Poniżej szerszy opis obydwu kierunków relacji:
Istotność finansowa
Istotność finansowa odnosi się do tego, w jakim stopniu zdarzenia oraz kwestie związane ze środowiskiem, społeczeństwem i kulturą zarządzania wpływają na sytuację finansową firmy.
Przykładowo, zmiany klimatyczne mogą wpłynąć na łańcuch dostaw lub na wzrost kosztów operacyjnych.
Dlatego w tej części analizy podwójnej istotności podmiot powinien analizować, jak zmieniające się warunki zewnętrzne i szeroko pojęte otoczenie firmy przekładają się na jego wyniki finansowe, ryzyko operacyjne oraz strategiczne decyzje.
Istotność oddziaływania
W ramach istotności oddziaływania podmiot powinien ocenić, jak jego działania wpływają na otoczenie. Innymi słowy, jak jego działalność gospodarcza wpływa na społeczeństwo, środowisko naturalne oraz kulturę korporacyjną i zarządczą.
W analizie istotności oddziaływania chodzi o zrozumienie, w jaki sposób firma może przyczyniać się do rozwiązywania lub pogłębiania problemów środowiskowych, takich jak emisja gazów cieplarnianych, czy też do wyzwań społecznych, jak prawa człowieka i warunki pracy. W tej perspektywie istotność dotyczy wpływu, jaki działalność przedsiębiorstwa wywiera na otoczenie, niezależnie od tego, czy ma on bezpośrednie skutki finansowe.
Analiza podwójnej istotności w praktyce
Jak to się odbywa w praktyce? Proces oszacowania podwójnej istotności nie obywa się oczywiście w dwóch krokach opisanych powyżej, ale raczej przez rozważenie dla konkretnego elementu obu kryteriów. Do tej pory przedsiębiorstwo w wielu swoich decyzjach często wykorzystywało analogiczny sposób rozumowania (np. kupując jakieś dobro trwałe rozważało się jego trwałość, możliwość późniejszej utylizacji, konieczność zużywania czynników energetycznych na jednostkę uzyskiwanego produktu i inne czynniki a nie jedynie samą cenę zakupu). Podwójna istotność w gruncie oznacza więc wzięcie pod uwagę oprócz czynników finansowych również szerokiego kontekstu innych czynników, które należy brać pod uwagę.
Przykład analizy zdarzenia w ramach podwójnej istotności
Poniżej proponujemy krótki przykład dla zrozumienia tego, czym jest i jak wygląda analiza podwójnej istotności.
Sytuacja wyjściowa: w regionie, w którym funkcjonuje dana firma jest rzeka, z której korzystają mieszkańcy, którzy wykorzystują wodę z rzeki m.in. do picia, oraz analizowana przez nas przykładowa firma, której działalność wymaga wykorzystywania dużych zasobów wody.
Zdarzenie: w związku z określonym zjawiskiem (na przykład w związku ze zmianą klimatu i wzrostem średniej temperatury powietrza) wspomniana rzeka zaczyna wysychać i na dodatek pojawiają się istotne zmiany w jej ekosystemie.
Istotność finansowa: wysychanie rzeki oznacza większe trudności w zdobywaniu wody w celach produkcyjnych, co może oznaczać większe koszty operacyjne związane również z tym, że należy poszukiwać alternatywnego źródła wody, lub też obieg wody zamknąć, co wymaga przebudowy części procesu produkcyjnego.
Istotność oddziaływania: kontynuowanie działalności przez firmę będzie wymagało dalszego korzystania z wody z rzeki, co może z kolei negatywnie odbijać się na samym rzece i na jej ekosystemie oraz na zdolności mieszkańców do czerpania wody na ich potrzeby.
Analiza podwójnej istotności kluczowa dla przygotowania strategii ESG
Strategia zrównoważonego rozwoju jest kluczowym elementem późniejszej sprawozdawczości ESG. To w niej zawarte są główne działania, jakie firma planuje podjąć w celu dążenia do zrównoważonego rozwoju.
Jednak przygotowanie samej strategii wymaga zastosowanie odpowiednich narzędzi. Takim narzędziem jest analiza podwójnej istotności, która pozwala dobrze zrozumieć, jakie jest miejsce oraz interakcja firmy w relacji z jej ogólnie rozumianym otoczeniem.
Analiza podwójnej istotności pomaga zrozumieć, które kwestie ESG są najważniejsze dla interesariuszy podmiotu oraz dla jego długoterminowej wartości. Taka analiza z kolei pozwala określić priorytety, ustalić cele i działania, które odpowiadają na zidentyfikowane wyzwania i możliwości.
