ESRS – nowe standardy raportowania zrównoważonego rozwoju ESG

Co to ESRS?

European Sustainability Reporting Standards (ESRS), po polsku Europejskie standardy raportowania zrównoważonego rozwoju, to zestaw wytycznych opracowanych zgodnie z zapowiedzią zawartą w dyrektywie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) przez Unię Europejską. Dyrektywa powyższa wskazywała na potrzebę ujednolicenia standardów raportowania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem (ESG) przez przedsiębiorstwa.

Zostały one wprowadzone Rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Wytyczne dotyczące raportowania są zawarte zarówno w głównym dokumencie ESRS (zawierającym główne ramy, niezależnie od obszaru czy sektora gospodarki), jak i w poszczególnych załącznikach (które są bardziej szczegółowe i dotyczą konkretnych obszarów – np. załącznik E1 dotyczy wpływu na zmiany klimatyczne).

Dlaczego wprowadzane są nowe standardy ESRS?

Dyrektywa CSRD wskazywała na problem związany z tym, że do tej pory brakowało jednolitych standardów raportowania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju (popularnym standardem był na przykład standard GRI). Brak takich jednych, wspólnych standardów oznaczał, że firmy miały swobodę w wyborze metodologii i wskaźników, które uwzględniały w swoich raportach.

Powyższe skutkowało dużą różnorodnością podejść i treści raportów, co utrudniało (w dużej mierze uniemożliwiało) porównywanie i ocenę działań poszczególnych firm przez inwestorów, regulatorów oraz inne zainteresowane strony.

Istotnym elementem procesu wdrażania jednolitych zasad raportowania zrównoważonego rozwoju jest również obowiązkowa atestacja sprawozdań zrównoważonego rozwoju przez biegłego rewidenta. Oznacza to, że raporty firm będą musiały zostać poddane niezależnej weryfikacji w celu zapewnienia wiarygodności i rzetelności dostarczanych informacji. Dzięki atestacji sprawozdań zrównoważonego rozwoju interesariusze będą mogli mieć większe zaufanie do danych przedstawianych przez przedsiębiorstwa, a także do tego, że spełniają one wytycznych określonych w ESRS.

Ludzie jadący do pracy na rowerze jesienią wzdłuż rzeki

Co zawierają standardy raportowania ESRS?

ESRS przedstawia konkretne wytyczne i zasady raportowania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Firmy są zobowiązane do raportowania na temat szerokiego zakresu wskaźników zrównoważonego rozwoju. Dotyczy to m.in. emisji gazów cieplarnianych, zużycia zasobów naturalnych, warunków pracy, równouprawnienia płci, jak również odpowiedzialności społecznej i kwestii zarządzania ryzykiem. Standardy te mają na celu nie tylko dostarczenie informacji inwestorom, ale także wspieranie przejrzystości i porównywalności raportów z różnych firm i sektorów.

Wytyczne sektorowe

Warto zwrócić uwagę na to, że ramach ESRS, aby te standardy pozwalały jak najlepiej ujawnić specyfikę każdej firmy w zakresie zrównoważonego rozwoju, przewidziano również wytyczne dostosowane do specyficznych potrzeb i wyzwań poszczególnych branż i sektorów.

Oznacza to, że np. sektor energetyczny będzie raportował inne wskaźniki niż sektor finansowy, co pozwoli na bardziej precyzyjne i adekwatne odzwierciedlenie rzeczywistego wpływu działalności na zrównoważony rozwój.

Każdy załącznik do ESRS (na przykład załączniki E1, S1, G1 i inne) zawiera specyficzne wytyczne, które należy uwzględniać w raporcie w zależności od branży, działalności i istotności konkretnych danych z punktu widzenia danego podmiotu.

Podwójna istotność

Jednym z najważniejszych pojęć wprowadzanych przez standardy ESRS jest zasada „podwójnej istotności” (przeczytaj nasz artykuł na temat podwójnej istotności, zawierający również przykładową analizę). Zgodnie z nią firma musi raportować zarówno o tym, jak ich działalność wpływa na środowisko i społeczeństwo, jak i o tym, jak zmiany w środowisku i społeczeństwie wpływają na ich działalność.

W tym celu powinna zostać przeprowadzona analiza podwójnej istotności. W uproszczeniu można powiedzieć, że taka analiza składa się z dwóch głównych części:

  • analizy istotności finansowej, czyli analizy, w jakim stopniu kwestie środowiskowe, społeczne i zarządzania wpływają na sytuację finansową firmy;
  • analiza istotności środowiskowej, czyli analizy, w jaki sposób działania firmy wpływają na zrównoważony rozwój, w tym na społeczeństwo, środowisko naturalne oraz kwestie związane z zarządzaniem.

Dlaczego dla firmy tak ważne jest posiadanie własnej strategii ESG?

ESRS wymaga (jest to opisane w dokumencie ESRS 2), aby firmy szczegółowo opisały swoją strategię w zakresie zrównoważonego. Chodzi o właściwe przemyślanie i opisanie celów do osiągnięcia oraz związanych z nimi działań, które podmiot zamierza podjąć w obszarach związanych ze środowiskiem, społeczeństwem i ładem korporacyjnym. W dokumentach ESRS podkreślone, że strategia ESG powinna być integralną częścią ogólnej strategii biznesowej firmy.