Istotność oddziaływania – ocena wpływu działalności firmy na jej otoczenie
Analiza istotności wpływu (określana jako istotność oddziaływania w ESRS) jest częścią analizy podwójnej istotności, czyli kluczowym elementem sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Celem jest identyfikacja i ocena, jakie są skutki działalności danej firmy z perspektywy czynników ESG (w tym środowiska i społeczeństwa).
Drugą częścią analizy podwójnej istotności jest analiza istotności finansowej. Różnica polega na tym, że istotność finansowa koncentruje się na tym, jak zdarzenia zewnętrzne oddziałują na kondycję ekonomiczną firmy, zaś analiza istotności wpływu ocenia skutki działalności firmy na ludzi i środowisko. Różnica polega więc na kierunku analizy – istotność finansowa bada ryzyka i szanse ESG z perspektywy firmy, podczas gdy istotność wpływu koncentruje się na tym, jakie konsekwencje działalność firmy niesie dla otoczenia.
Poniżej przedstawiamy więcej szczegółów oraz przykładów zastosowania analizy wpływu. Zachęcamy do lektury!
Istotność wpływu to ocena wpływu firmy na jej otoczenie
Analiza istotności oddziaływania (z angielskiego „impact materiality„) polega na identyfikowaniu skutków działalności firmy na jej otoczenie. Chodzi o skutki „poza-biznesowe”, czyli nie o jej wyniki gospodarcze ani osiąganie lub nie celów biznesowych, ale takie, które są w pewnym sensie „efektem ubocznym” jej działania. Mogą one obejmować emisję gazów cieplarnianych, eksploatację zasobów naturalnych, warunki pracy w łańcuchu dostaw czy wpływ na społeczności lokalne.
Przykładem może być sektor technologiczny – wydobycie metali ziem rzadkich potrzebnych do produkcji elektroniki często wiąże się z degradacją środowiska i naruszeniami praw człowieka w krajach ich pozyskiwania.
Innym przykładem może być branża odzieżowa, w której produkcja ubrań może przyczyniać się do zanieczyszczenia wód lub naruszeń praw pracowniczych w łańcuchu dostaw. Oba przykłady powyżej wskazują na negatywny wpływ działalności na czynniki ESG.
Może być też wpływ pozytywny – przykładowo, można wyobrazić sobie firmę z branży motoryzacyjnej, która wdraża model produkcji oparty na recyklingu aluminium pochodzącego z zużytych części samochodowych. Jednym z pozytywnych skutków takiego działania jest redukcja ilości odpadów trafiających na składowiska.
Dlaczego ważne jest dobre rozumienie i określenie istotności wpływu?
Niezidentyfikowanie istotnych skutków działalności może prowadzić do bardzo różnorakich ryzyk ESG. Chodzi potencjalnie o sankcje regulacyjne, spadek zaufania interesariuszy i osłabienie wizerunku marki czy możliwe bojkoty konsumenckie.
Przykładowo, w przypadku branży spożywczej niewłaściwe zarządzanie zasobami wodnymi może prowadzić do napięć społecznych i ograniczenia dostępu do surowców, co w dłuższej perspektywie wpłynie nie tylko na społeczność lokalną, ale także na prowadzenie działalności gospodarczej.
Powiązanie istotności oddziaływania z istotnością finansową
Istotność wpływu i istotność finansową łączy nie tylko to, że obie razem składają się na analizę podwójnej istotności. Rzeczywiście, choć analiza istotności wpływu dotyczy przede wszystkim skutków dla otoczenia, często ma również konsekwencje finansowe.
Na przykład presja regulacyjna i społeczne oczekiwania wobec branży motoryzacyjnej skłaniają producentów do rezygnacji z silników spalinowych na rzecz elektromobilności. Z jednej strony wiąże się to z kosztami transformacji, ale z drugiej – daje przewagę konkurencyjną i pozwala dażyć do unikania przyszłych obciążeń finansowych związanych z emisjami.