Dyrektywa CSRD – co to jest, od kiedy obowiązuje i kogo dotyczy?
Dyrektywa CSRD wprowadza nowe obowiązki dla podmiotów gospodarczych dotyczące raportowania szczegółowych, wiarygodnych i porównywalnych danych oraz informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju (ESG).
Wejście w życie tej dyrektywy ma na celu zwiększanie przejrzystości i odpowiedzialności podmiotów objętych raportowaniem wobec użytkowników ich sprawozdawczości: inwestorów, konsumentów, kontrahentów (w tym dostawców i odbiorców) i ogólnie całego społeczeństwa.
Poniżej prezentujemy artykuł, który objaśnia krok po kroku najważniejsze informacje dotyczące dyrektywy CSRD i tłumaczy najważniejsze pojęcia z nią związane. Zapraszamy do lektury!
Spis treści
Na tej stronie znajdziesz między innymi następujące informacje:
- Co to CSRD i od kiedy obowiazuje?
- Kogo dotyczy raportowanie zrównoważonego rozwoju?
- Jakich działań wymagają standardy raportowania ESRS?
- Dlaczego CSRD zwiększa odpowiedzialność członków zarządu i rad nadzorczych w firmach sprawozadających?
- Dlaczego ważne jest dobre przygotowanie się do raportowania ESG zgodnie z CSRD?
Co to CSRD i od kiedy obowiązuje?
Dyrektywa CSRD to formalnie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. CSRD to skrót od angielskiego Corporate Sustainability Reporting Directive – po polsku tłumaczy się to jako dyrektywa w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Wprawdzie skrót CSRD może kojarzyć się ze skrótem CSR (ang. corporate social responsibility, po polsku społeczna odpowiedzialność biznesu), jednak mamy do czynienia z czym innym: CSRD oznacza obowiązkowe, bardzo konkretne i usystematyzowane raportowanie, podczas gdy działania CSR pozostają nieobowiązkowe, dobrowolne, i raczej w szeroko pojętej domenie PRu i marketingu.
Weszła ona w życie 5 stycznia 2023 roku i zgodnie z nią państwa członkowskie Unii Europejskiej miały czas do 6 lipca 2024 roku, aby wdrożyć przepisy dyrektywy do krajowych porządków prawnych. W Polsce prace nad implementacją dyrektywy do ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach trwają, co można śledzić na stronach rządowych: Ministerstwa Finansów oraz Rządowego Centrum Legislacji.
Kogo obejmie raportowanie zgodnie z CSRD?
W przeciwieństwie do dyrektywy dotyczącej raportowania niefinansowego (NFRD), która obejmowała jedynie duże jednostki interesu publicznego (instytucje finansowe i emitentów giełdowych), CSRD wprowadza obowiązek raportowania na znacznie większą liczbę firm, w tym także mniejsze przedsiębiorstwa (małe i średnie firmy).
Docelowo (kiedy skończy się okres przejściowy i obowiązek raportowania będzie dotyczył już wszystkich obejmowanych przez dyrektywę grup podmiotów, czyli od 2027 roku) około 50 tysięcy firm w Unii Europejskiej będzie musiało sporządzać raporty zrównoważonego rozwoju (podczas gdy pod NFRD liczba ta wynosiła około 12 tysięcy podmiotów – ponad cztery razy więcej!).
CSRD i wprowadzane przez nią standardy raportowania ESRS
O ile do tej pory sprawozdania zrównoważonego rozwoju (raporty ESG) nie musiały być oparte o jednolite standardy raportowania (można było wybrać dobrowolnie standard), o tyle CSRD wprowadza obowiązkowe standardy raportowania ESRS.
Standardy ESRS mają na celu ujednolicenie formatu raportów a w efekcie umożliwić ich porównywanie i zwiększyć transparentność informacji z punktu widzenia odbiorców sprawozdań.
Przedsiębiorstwa będą musiały raportować w oparciu o konkretne, zharmonizowane kryteria, obejmujące takie obszary jak zmiany klimatyczne, bioróżnorodność, prawa człowieka czy praktyki pracownicze i kwestie zarządcze.
Odpowiedzialność członków rad nadzorczych i zarządów oraz atestacja raportu ESG
Dyrektywa kładzie również duży nacisk na odpowiedzialność za niewłaściwe raportowanie. CSRD wprowadza mechanizmy, które mogą prowadzić do realnych sankcji i kar za fałszywe lub niekompletne raporty. Odpowiedzialność, w tym po stronie członków rad nadzorczych lub też członków zarządu, będzie zatem podobna, jak odpowiedzialność w przypadku sprawozdań finansowych.
Podobieństwo do sprawozdawczości finansowej jest również w tym, że zgodnie z dyrektywą CSRD sprawozdawczość zróznoważonego rozwoju musi przejść przez atestację (nie przez audyt! Przeczytaj więcej tutaj!) przez niezależnych dostawców usług atestacyjnych (w Polsce będą to biegli rewidenci).
Podsumowanie
CSRD stanowi ważny krok w kierunku bardziej rygorystycznego, formalnego i przejrzystego raportowania zrównoważonego rozwoju. O ile do tej pory za niewłaściwe informacje przekazane w raporcie ESG kar nie było, tak teraz już należy spodziewać się sankcji, podobnie jak w przypadku sprawodań finansowych.
Poprzez standardy ESRS dyrektywa CSRD zmusza do przeprowadzenia poważnych analiz: przykładowo, podwójnej istotności i łańcucha wartości. Oznacza to, że przedsiębiorstwa będą musiały bardziej dokładnie analizować i dokumentować swoje działania.
